Projekt "Złote Szkoły NBP"
Uczniowie klasy 8a również włączyli się w realizację programu: „Złote Szkoły NBP”.
Wzięli udział w lekcji: „Chemia na straży pieniądza”.
Wspomniany zespół uczestniczył w "burzy mózgów", znajdując odpowiedzi na pytania:
Czym jest NBP?
Czym zajmuje się Polski Bank Centralny?
Ósmoklasiści chętnie włączyli się w dyskusję poruszającą temat: „ Po co potrzebne są człowiekowi środki płatnicze i co może pełnić ich funkcję”.
Podczas pogadanki o „Obiegowych środkach płatniczych” obejrzeli pokaz materiałów ze strony internetowej NBP https://www.nbp.pl/home.aspx?f=/bezpiecznepieniadze/Wszystkie_banknoty.html https://www.nbp.pl/home.aspx?f=/banknoty_i_monety/monety_obiegowe/opisy.html.
Dzięki udostępnionym materiałom dzieci dowiedziały się, że Narodowy Bank Polski emituje dwa rodzaje banknotów i monet.
Pierwsze z nich to banknoty i monety powszechnego obiegu emitowane w wysokich nakładach, funkcjonujące w obrocie gotówkowym, których wartość określa nominał. Do tej grupy należą również obiegowe monety okolicznościowe.
Drugie to banknoty i monety kolekcjonerskie, emitowane w niskich nakładach, przeznaczone głównie dla krajowych i zagranicznych numizmatyków.
Młodzi naukowcy wykonali również doświadczenie chemiczne. Użyli do niego:
-2 monet o nominale 1 grosza, zlewki, kolby, probówki, pipetki Pasteura;
- odczynników: stężonego kwasu azotowego(V), kwasu solnego, wodnych roztworów: wodorotlenku sodu, amoniaku i nadtlenku wodoru.
Podczas doświadczenia uczniowie oglądali monetę i ustalili, że ma kolor brązowy. Następnie umieścili ją w małej zlewce i zalali niewielką ilością stężonego kwasu azotowego (V). Obserwowali wydzielanie brunatnych par tlenku azotu (IV). Gdy przestały wydzielać się brunatne opary, roztwór zlali i rozcieńczyli (do koloru jasnozielonego), a monetę po umyciu ponownie oglądali i opisali jej kolor jako (srebrzysty). Rozcieńczony roztwór przelali do 2 probówek. Do pierwszej dodali roztworu wodorotlenku sodu, do drugiej wodnego roztworu amoniaku.
Obserwacje, wnioski:
-w probówce nr 1 wytrącił się brunatny galaretowaty osad / wytrąca się wodorotlenek żelaza (III); po pewnym czasie osad opadł na dno, a roztwór nad osadem ma barwę niebieską – obecność jonów miedzi (II);
- w probówce nr 2 roztwór zmienił barwę na ciemnoniebieski. Świadczy to o tym, że w trakcie rozpuszczania monety w kwasie azotowym (V) w roztworze znalazły się także jony miedzi (II), które utworzyły z amoniakiem związek kompleksowy o charakterystycznym kolorze.
Niestety ze względu na brak odczynnika, jakim jest rodanek potasu przebieg doświadczenia z tym związkiem chemicznym oglądaliśmy korzystając z linka: https://static.nbp.pl/multimedia/edukacja/chemia-animacja.mp4
W tym przypadku roztwór przyjął zabarwienie krwistoczerwone. Jest to ostateczne potwierdzenie przypuszczenia, że w zielonym roztworze, uzyskanym poprzez rozpuszczanie monety w stężonym kwasie azotowym (V), znajdują się jony żelaza (III), które z jonami rodankowymi utworzyły związek kompleksowy o charakterystycznej czerwonej barwie.
Wnioski: monety o nominale 1 grosz zawierają: żelazo, miedź.
W drugiej części doświadczenia monetę, która przybrała kolor srebrny (tą z pierwszego doświadczenia) oraz nową monetę jednogroszową umieściliśmy w dwóch różnych kolbach i zalaliśmy kwasem solnym.
Moneta używana w pierwszym doświadczeniu, pozbawiona warstwy ochronnej mosiądzu, ulega reakcji (wydzielają się pęcherzyki bezbarwnego gazu, a roztwór przyjmuje barwę jasnozieloną), natomiast nowa moneta nie ulega reakcji.
Wnioski:
Mosiądz zawierający głównie miedź jest odporny na działanie czynników zewnętrznych. Do roztworzenia go potrzebny jest kwas utleniający, np. kwas azotowy (V).
Zapisaliśmy na tablicy czym jest mosiądz oraz odpowiedzieliśmy na pytanie: po co stal w oglądanej monecie została pokryta mosiądzem?
Na koniec zajęć jako podsumowanie ósmoklasiści zagrali w grę memory.
👩🔬🧑🔬👩🔬🧑🔬👨🔬🧑🔬👨🔬🧑🔬👩🔬🧑🔬👩🔬🧑🔬👩🔬🧑🔬👩🔬🧑🔬
